وقتی دستگاه شما به کمترین میزان شارژ میرسد شارژ سریع یک موهبت است . اگرچه این روزها تعداد زیادی استاندارد شارژ سریع وجود دارد که همین باعث سخت شدن انتخاب شارژر مناسب برای تلفن هوشمند , لپتاپ و حتی مانیتورها میشود .همین چند سال پیش در جعبه اغلب گجت و تلفن های هوشمند شارژر هم قرار می دادند ولی امروزه اکثر کارخانه ها شما رو مجبور به خرید یک شارژر جدید میکنند . خوشبختانه استاندارد جدید جامع پاور دلیوری USB Power Delivery (USB Pd) به همه این امکان را میدهد تا از یک شارژر برای دستگاهای مختلف استفاده کنند
و دیگر نیازی به خرید شارژر برای تک تک دستگاه های خود به صورت جدا را نداشته باشید . البته همه دستگاه ها از PD پشتیبانی نمی کنند .
پاور دلیوری چیست ؟ چه چیزی باید در مورد PD بدانید؟
یو اس بی پاور دلیوری یک استاندارد شارژ سریع متداول است که میتواند مورد استفاده همه دستگاه هایی که از آن پشتیبانی می کنند قرار بگیرد . در واقع USB PD تقریبا همزمان با USB-C در سال 2012 رونمایی شد . در گذشته سرعت شارژ باتری از طریق USB بسیار پایین بود .پورتهای USB-C های امروزی مقداری پیچیده هستند در واقع از سطح های مختلف شارژ پشتیبانی میکنند . و این قبل از آن است که سازندگان قابلیتهای اختصاصی خود را در کنار آن اضافه کنند .
همه پورتهای USB قدیمی یا ضعیف جدید 5 ولت به اندازه 500mA پشتیبانی میکنند . درگاه مدرن تر از 5 ولت و حداکثر شدت جریان 900 میلی آمپر پشتیبانی میکنند . اساسآ این مقدار شارژ باتری دستگاه های قدیمی و همه گجت هایی که به قدرت کمتری بابت شارژ نیاز دارند استفاده میشود . پیکربندی درگاه های USB-C میتواند 5 ولت 1.5 آمپر و 3 آمپر و حداکثر 15 وات “15W” باشد این می تواند نسبت به شارژرهای قدیمی USB سریعتر باشد ولی هنوز در مقابل استاندارد شارژ سریع کند است .
استاندارد USB Power Delivery خیلی قدرتمندتر از استانداردهای معمولی و قدیمی است .پشتیبانی از 240 وات شارژ حتی میتواند لپتاپ ها را هم شارژ کند . همچنین امن تر از گجت ها و شارژرهایی هستند که اتصال آنها با کابل USB صورت میگیرد در این نوع شارژ, شارژ کردن در بالاترین سرعت ممکن صورت میگیرد . درجه ولتاژهای پشتیبانی شده PD 5V , 9V , 15V , 20V هست رنج Power Outputs هم بین 5w تا 240w هست .
نام استاندارد جدید یو اس بی پاور دلیوری با قابلیت برنامه ریزی (USB PD PPD) هست که به لطف پشتیبانی از ولتاژ قابل تنظیم توانایی بیشتری برای شارژ بهینه دارد . زمانی که دو دستگاه امکان اتصال با مشخصات پاور خود را پیدا نکردند گزینه بعدی پاور دلیوری بصورت پیش فرض استاندارد مرتبط با پروتکل USB مورد استفاده است که بعنوان مثال برای تایپ سی 1.5 امپر هست .
بطور کلی امروزه USB Power Delivery برای تلفن های هوشمند فست شارژ , لپتاپها و سایر گجت‌ها استفاده میشود بعنوان مثال تمام دستگاهی گوگل پیکسل و اپل یا مک بوکها حتی شارژرهای سوپر فست سامسونگ بیس یا اساسشان مبتنی بر USB PD PPS هست.
آیا داشتن Type-C برای استفاده از پاور دلیوری لازم هست ؟
زمانی که اولین ورژن پاور دلیوری (PD) عرضه شد با پورت USB Type-A کار میکرد . روی هم رفته در آن زمان دستگاهای محدودی PD را ساپورت میکردند . امروزه تکیه اکثر دیوایس‌ها بر روی پاور دلیوری از طریق پورتها Type-C یا USB-C در هر دوطرف میباشد . به همین دلیل اغلب اسمارت فون‌ها همراه با کابل USB-C به USB-C در جعبه شان عرضه میشوند .شما هنوز میتوانید از USB-A به USB-C برای شارژ PD استفاده کنید ولی نباید انتظار سرعت شارژ بالا را داشته باشید .
مقایسه نسخه های Power Delivery
با توجه به اینکه الان در زمان نوشتن این مقاله پاور دلیوری در نسخه سوم خود قرار دارد . این استاندارد به دستگاه‌هایی با قابلیت اندک متفاوت تقسیم بندی میشوند . اگرچه ورژن های جدید استاندارد پاوردلیوری با شارژر و گجت‌های قدیمی سازگار هستند .
نسخه USB PD 1.0 در مقابل ورژنهای جدید کمی ابتدایی بود . در مجموع از شش پروفایل برای دستگاه های مختلف پشتیبانی میکند که شامل این مقدارها میشد 10W(5V ,2A) , 18W(12V, 1.5A) , 36W (12V, 3A) , 60W (12V,5A) , 60W(20W, 3A) و 100W(20V, 5A) این ها خیلی خوبند ولی منعطف برای رنج زیادی از گجت ها نیست . مثل تلفن‌های همراهی که باتری کوچک دارند و شارژ با ولتاژ کمتری را ترجیح میدهند .
پاوردلیور نسخه‌های مدرن مانند ورژنهای 2 و 3 با وجودن داشتن قابلیت انعطاف پذیری نسخه ها با پرفایل های ثابت را حذف میکنند . این استاندارها ولتاژها را ثابت نگه میدارند اما توانایی اتصال دامنه بیشتری از سطوح مختلف شارژ برای اتصال دو دستگاه بهم را دارند . نتیجه نهایی استانداردی میشود که برای طیف وسیعی از دستگاها مناسب تر هست . همچنین پاور دلیوری 3 ویژگی هایی مانند وضعیت باتری , ارتقاء امنیتی و تغییر سریعتر شارژ بهتری دارد
پاور دلیوری نسخه PPS چیست
با وجود پیشرفت نسخه 2 و 3 پاوردلیوری , هنوز برای شارژ خیلی سریع منعطف نیستند . سرعت شارژ باتری حساس به ولتاژ شارژ کردن است و مقدارآن با توجه به میزان حجم لحظه ایی باتری تغییر میکند . ولتاژهای ثابت 5v . 9V . 12V و 20 ولت برای شارژ سریع ایداه‌ال نیستند
درسال 2018 پاوردلیوری نسخه 3 و استاندارد پاور دلیوری قابل برنامه ریزی PPSمعرفی شدند . یو اس بی پاور دلیوری قابل برنامه ریزی (USB PD PSS) به مراتب انعطاف پذیر تر است , و اجازه میدهد سطح شارژ در اندازهای بسیار پایین 20mV تغییر کند . ولتاژ میتواند به لطف الگوریتم کنترلر ولتاژ حین ارتباط دستگاه و شارژر چندین بار تغییر کند . همین موضوع USB PD PPS را بسیار مناسب تر از USB PD میسازد .
استاندارد جدید USB PD PPS در سال 2021 محدود به چند دستگاه انگشت شمار شده . پشتیانی از این استناندارد در حال افزایش است به خصوص در مارکت شارژرها .
شارژر USB PD چقدر سریع است ؟
با توجه به ماهیت شارژ USB PD و گستره وسیع باتری ها با ظرفیت های متفاوت دادن . ممکن نیست که بصورت دقیق سرعت استانداردی را برای پاور دلیوری تعیین کرد . بطور کلی تلفن هایی که باتری بزرگی دارند با استفاده از یک شارژ 18 وات بیش از یک ساعت طول میکشند تا بصورت کامل شارژ شوند .بیشتر از دوساعت هم زمانی است که لپ تاپ ها با یک باتری بزرگ توسط یک شارژر 65 واتی شارژ شوند .
برعکس لپتاپها , شارژ با ولتاژ بالا برای باتری اکثراسمارت فون‌ها مناسب نیست . معمولا تلفن‌های همراه برای شارژ سریع از ولتاژهای 9 و 5 یا جریان های بالاتر استفاده میکنند . بعنوان مثال وان پلاس با شارژر 65 واتی از ولتاژ 10V و امپر 6.5A استفاده میکند .
محیط زیست و راحتی مصرف کننده
در حالی که سرعت شارژ در USB PD به ویژه در PPS فاکتور مهم طراحی آنها است . ولی هدف اصلی چیز دیگری است . پاور دلیوری ساخته شد تا طیف وسیعی از گجت ها USB دار یک استاندار واحدی را داشته باشند . در نتیجه نیاز به پورت , شارژرها و کانکتورهای اختصاصی کاهش پیدا میکند .
نخست شارژ کردن و متصل کردن را برای مصرف کننده بسیار راحتر میکند . مسئله روبه رشد زباله های الکتریکی شارژ و کابل‌ها , نه تنها برای دفن آنها بلکه برای استخراج فلزات گرانبها و منابع محدود . دلایل زیست محیطی قوی برای مصرف کننده و تولید کننده وجود دارد که از فناوری شارژ یکپارچه پاور دلیوری استفاده کنند .
